Społeczności
Systemy społecznościowe w nauce
Systemy społecznościowe kojarzą się głównie z rozrywką i kontaktami ze znajomymi. Tymczasem mogą one stać się wartościowym źródłem wiedzy, czy narzędziem do nauki.
Wśród milionów użytkowników znajduje się wielu ekspertów z różnych dziedzin, którzy dzielą się swoją wiedzą, ciekawymi stronami i artykułami na dany temat oraz inspirują do dyskusji. Także wiele magazynów stacjonarnych i internetowych posiada swoje funpage’e, które możesz obserwować i czerpać z nich wiedzę.
Wśród portali społecznościowych na niekwestionowanym pierwszym miejscu od lat znajduje się Facebook, a ewentualne przetasowania dokonywane są na kolejnych stopniach podium. Jeśli chodzi o znaczenie to na drugiej pozycji można by wskazać Instagrama oraz (być może) Tweetera, a dalej znajdują się mniej popularne Google+, LinkedIn, Pinterest, Foursquare, Goldenline i inne.
Ze względu na ograniczenia czasowe i efektywność trudno byłoby korzystać z większej ilości portali tego typu. Warto więc skupić się na jednym/dwóch/trzech i tam prowadzić swoją działalność “naukową”, czy rozwijać pasję. Przy wyborze warto kierować się zasięgiem i popularnością danego portalu, choć może się okazać, że interesujące Cię zagadnienia poruszane są na bardziej niszowych portalach. Wybór zatem należy do Ciebie!
Korzystaj z Facebooka jako źródła wiedzy
Zapewne, tak jak większość użytkowników Facebooka spędzasz wolny czas przeglądając od czasu do czasu zdjęcia i posty na swoich ulubionych fangage’ach. I tak naprawdę jest to wystarczająca aktywność, żeby wykorzystać tę aplikację do nauki. Jedyne co musisz zrobić to polubić właściwe profile, które od tego momentu automatycznie będą wyświetlać na Twojej tablicy propozycje artykułów, ćwiczeń, zestawień, zdjęć czy komentarzy na tematy, które Cię interesują.
A oto, co warto wziąć pod uwagę przy wyborze źródeł:
- fanpage’e magazynów internetowych: to codzienna dawka ciekawych artykułów do przeczytania, żeby być na bieżąco i uczyć się wybranego zagadnienia. Wybierz takie magazyny, które Cię interesują pod kątem tematycznym, np. branżowe, psychologiczne, ekonomiczne.
- fanpage’e blogerów zajmujących się zagadnieniami, które Cię interesują. To może być zarówno gotowanie, fitness, fotografia jak również ochrona środowiska, historia, informatyka czy cokolwiek innego, co Cię interesuje lub sprawia Ci przyjemność.
- jeśli uczysz się języka to możesz obserwować profile służące nauce języka: szczególnie szeroki wybór będą będziesz mieć jeśli uczysz się jednego z bardziej popularnych języków. Dla przykładu: stron do nauki języka angielskiego jest bardzo wiele. W wyszukiwarce na FB wpisz słowa kluczowe np. „speaking English”, „learn English”, „English vocabulary” etc.
Po polubieniu danego profilu lub fanpage’a, przetestuj treści jakie Ci zaproponuje przez kilka dni. Jeśli będą pojawiać się w odpowiedniej dla Ciebie częstotliwości i będą na tyle interesujące, że zechcesz poświęcić im chwilę na poczytanie, obejrzenie i może skomentowanie, to oznacza, że są dla Ciebie doskonałym materiałem do nauki. Pierwszy lepszy profil nie musi okazać się strzałem w dziesiątkę, ale polubienie nowej strony zajmuje jedynie krótką chwilę.
Uczestnicz w społecznościach na Google+, by poszerzać swoją wiedzę
Nawet jeśli do tej pory nie korzystałeś z Google+ to korzystając z innych usług i aplikacji Google takich jak: Youtube, Gmail, Google Drive itd. możesz od razu zacząć w nim działać. Jest to bowiem główny cel firmy Google od wielu lat: “Jedno konto do wszystkiego”.
Sam sposób działania Google+ jest podobny do Facebooka, różnią się natomiast niektóre szczegóły. I tak w Google+ zamiast “lubienia” poszczególnych profili osobistych czy firmowych “obserwujesz” je, a zamiast klikania “lubię to” dla poszczególnych postów możesz dać im tzw. plusik czyli “+1″.
Szukając i dodając swoich znajomych masz możliwość zakwalifikowania ich do poszczególnych “kręgów”. Do wyboru masz kategorie: rodzina, znajomi, dalsi znajomi lub obserwowani. Ten ciekawy wynalazek od Google pozwala w życiowy sposób kategoryzować Twoje relacje z innymi ludźmi ze względu na ważność i bliskość relacji.
Aby wykorzystać Google+ do nauki czy rozwoju wyszukaj odpowiednie “społeczności”, sprawdź czy jakość ich treści jest dla Ciebie odpowiednia, a następnie dołącz do tych najciekawszych. Od tej pory w twoim “strumieniu” będą pojawiały się najświeższe aktualności.
“Społeczności” to odpowiednik grup tematycznych na Facebooku. Ich działanie polega na skupieniu w jednym miejscu ludzi zainteresowanych jednym, konkretnym tematem i wymienianiem poglądów, dzieleniem się doświadczeniami i innymi formami pomocy.
Uczestnictwo w takich społecznościach to dobry sposób na poszerzenie swojej wiedzy oraz znalezienie dodatkowej inspiracji w danej dziedzinie.
Korzystaj z wiedzy specjalistów na LinkedIn
LinkedIn to międzynarodowy serwis społecznościowy wykorzystywany głównie do kontaktów zawodowo-biznesowych. Niezależnie od tego czy już pracujesz i na jakim stanowisku się znajdujesz, czy uczysz się lub stawiasz pierwsze kroki w zawodzie – warto założyć konto na tej platformie. To nic nie kosztuje, a możesz zyskać interesujące możliwości rozwoju i znalezienia pracy.
Jakie atuty na Linkedin?
- Popularność – z serwisu korzysta aż 300 milionów użytkowników na całym świecie
- Profil użytkowników – użytkownicy serwisu to głównie profesjonaliści posiadający wyższe wykształcenie
- Zasięg – serwis ten ma międzynarodowy zasięg i korzystają z niego profesjonaliści nawet z najdalszych krańców świata.
- Bogactwo narzędzi – LinkedIn wprowadza co raz nowsze rozwiązania, które pomagają zarówno w wyszukiwaniu i promowaniu firm, jak i osób prywatnych. Przykładem takich narzędzi są m.in. SlideShare, Pulse, Newsle czy Bizo.
- Wymiana wiedzy – dzięki wprowadzanym narzędziom oraz częstotliwości ich wykorzystania, LinkedIn stało się jedną z najpopularniejszych platform do wymiany wiedzy i publikacji artykułów w sieci.
Jeżeli chcesz zgłębiać jakiś temat to warto poszukać odpowiedniej grupy tematycznej na LinkedInie.
Grupy LinkedIn to miejsce dla specjalistów z danej branży lub o podobnych zainteresowaniach, gdzie można udostępniać treści, znajdować odpowiedzi na pytania, publikować, wymieniać się wiedzą i przeglądać oferty pracy, czy nawiązywać kontakty.
Aby znaleźć i dołączyć do grupy, musisz użyć funkcji wyszukiwania dostępnej u góry strony głównej lub wyświetlić sugerowane grupy, które mogą Cię zainteresować. Możesz także samodzielnie utworzyć nową grupę poświęconą danej tematyce. Gdy zostaniesz członkiem grupy, możesz zapoznać się z najnowszymi dyskusjami na stronie dyskusji, rozpoczynać dyskusje i brać w nich udział oraz wysyłać bezpłatne wiadomości do wybranych członków.
Warto też pamiętać, że w dobie rekrutacji 2.0. korzystanie z narzędzi udostępnianych przez takie serwisy jak LinkedIn (czy GoldenLine) jest na porządku dziennym. Firmy i headhunterzy nie tylko prowadzą bezpośrednio rekrutacje na tych portalach, ale też sprawdzają na nich profile kandydatów, od których otrzymali aplikacje „tradycyjną” drogą. Warto zatem poświęcić chwilę na to, by zbudować tu swój profil i być dobrze przygotowanym na ewentualny research lub ciekawe propozycje zawodowe.
Pozyskuj informacje przez Twitter’a
Twitter to prosty w użyciu portal społecznościowy, który działa podobnie jak Facebook. Każdy może założyć swoje konto i pisać, co mu akurat przyjdzie do głowy. Może też czytać to, co napisali inni. W tym celu wystarczy znaleźć profil interesującej osoby i wybrać „obserwuj”, dodając ją do listy śledzonych profili. Nie wymaga to więc, jak na Facebooku, przyjęcia kogoś do grona znajomych.
Obecnie można mieć wrażenie, że Twitter opanowany jest przez polityków i miłośników polityki, ale warto mu się przyjrzeć i zobaczyć co jeszcze on proponuje.
Podstawowe informacje, które powinieneś wiedzieć:
- Tweet (wpis) na Twitterze może mieć maksymalnie 140 znaków. Możesz więc robić na tym portalu krótkie wpisy, w których powinieneś zawrzeć jak najwięcej informacji
- Linki – ponieważ na Twitterze nie można robić zbyt długiego i wyczerpującego dany temat wpisu to wpisy na Twitterze zawierają najczęściej linki, które prowadzą dalej: do bloga, strony, Facebooka, czy innego portalu społecznościowego.
- Retweet, czyli “podaj dalej” – to udostępnienie tweetu innej osoby.
- Mention (@nickname) czyli „Wzmianki” – pisząc @ przed czyimś imieniem „zaznaczasz” tę osobę w twoim wpisie. Zaglądaj także sam do powiadomień, by sprawdzić czy ktoś przesyła ci wiadomość, wspomniał o tobie, podał dalej twój wpis lub przesłał informację.
- Reply czyli „Odpowiedz” – klikając na strzałkę pod wpisem możesz odpowiedzieć danej osobie na jego tweeta. Wtedy automatycznie pojawia się w okienku odpowiedź zaznaczona @ i imieniem. Odpowiadaj – prowadź dialog. Dialogi są częścią portali społecznościowych. Bez dialogu mało osiągniesz, bez dialogu nie zdobędziesz kontaktów na Twitterze. A to właśnie o kontakty chodzi we wszystkich Social Media.
- Na Twitterze możesz wysłać także prywatną wiadomość. Możesz to zrobić wchodząc na profil danej osoby i klikając na przycisk pod zdjęciem profilowym: „Wyślij prywatną wiadomość do… ”
- Hashtag (co oznacza #?) – hashtag zbiera wpisy z tej samej kategorii w jednym miejscu. Tweety, które mówią o tym samym np. jeśli oznaczysz twój wpis #learning to trafisz na stronę, na której znajdują się wszystkie wpisy na temat uczenia się oznaczone w ten sposób. Wtedy ktoś inny znajdujący się na tej stronie może zobaczyć twój wpis, kliknąć na niego i trafić do twojego profilu.
- Listy – podobnie jak na Facebooku lub na Google+ możesz umieszczać obserwowane osoby w listach, by łatwiej Ci było katalogować zainteresowania obserwowanych osób. Listy możesz odnaleźć klikając na własne zdjęcie w górnym pasku i wybierając: Listy.
- Ulubione – wystarczy kliknąć na gwiazdkę pod wpisem, która zmieni kolor i doda dany post do twoich ulubionych. Wszystkie twoje ulubione posty znajdują się w ulubionych pod głównym zdjęciem. jest to dobry sposób na zaznaczanie postów, które mają jakieś znaczenie dla ciebie.
Opcja śledzenia innych umożliwia wyświetlanie na stronie swojego profilu postów napisanych przez inne osoby czy instytucje. Najciekawsze czasopisma świata oraz najbardziej inspirujący ludzie wprowadzają tam łącza do swoich artykułów czy przemyśleń. W efekcie Twitter jest świetnym narzędziem gromadzenia w jednym miejscu informacji z najbardziej inspirujących źródeł.
O najbardziej inspirujących treściach możesz powiadomić osoby, które Cię śledzą dzięki funkcji Re-tweet (uaktywnia się po najechaniu na wiadomość): re-tweetowana wiadomość pojawi się jako twoja własna, w efekcie zobaczą ją wszyscy, którzy Cię śledzą. To odpowiednik Prześlij dalej w poczcie elektronicznej. Korzystaj z Twitter’a nie tylko z komputera, ale też z urządzeń mobilnych.
Twitter służy wielu osobom do szybkiego pozyskiwania informacji. Najważniejsze fakty w telegraficznym skrócie pojawiają się w strumieniu np. TVN24, Gazety Wyborczej czy CNN dużo szybciej niż ich redakcje zdążą stworzyć na dany temat artykuł czy materiał filmowy.
Obserwuj też osoby o podobnych zainteresowaniach, czy zajmujące się dziedziną, którą właśnie zgłębiasz. Obserwuj poprzez kliknięcie na przycisk: Follow czyli Obserwuj. Twitter poda Ci także propozycje podobnych kont do obserwacji.
Jeśli zamierzasz korzystać z Twittera – dobra rada: połącz konta!
Możesz połączyć Twittera poprzez różne aplikacje z innymi kontami społecznościowymi. W ten sposób możesz zautomatyzować wpisy i konto na Twitterze może funkcjonować bez większego twojego udziału. Po połączeniu twoich kont mogą pojawiać się na Twitterze wpisy z bloga, Facebooka, Instagramu czy też innych portali. Wystarczy wtedy tylko zajrzeć na chwilę od czasu do czasu, by sprawdzić statystyki, odpowiedzieć na pytania, przejrzeć wpisy innych, dodać do ulubionych lub podać dalej. Nie musisz wtedy myśleć co by tu napisać na Twitterze tylko wszystko pisze się samo dzięki temu, że jesteś obecny także na innych portalach społecznościowych
Inspiruj się na Instagramie
Instagram to zabawny i oryginalny sposób, aby dzielić się swoim życiem z przyjaciółmi za pomocą zdjęć. Wystarczy zrobić zdjęcie z telefonu komórkowego, a następnie wybrać odpowiedni filtr i już zdjęcie zostaje przesłane do twojego profilu, dzięki czemu twoi znajomi są zawsze na bieżąco i łatwiej są w stanie wyobrazić sobie, co właśnie przeżywasz.
Instagram przeznaczony jest tylko dla urządzeń mobilnych na systemach operacyjnych IOS (Apple) oraz Android (Google). Aby zarejestrować się w Instagramie należy pobrać i zainstalować bezpłatną aplikację na telefon. Wraz z instalacją uzyskujesz pełny dostęp do funkcji Instagramu. Twórcy aplikacji udostępnili filtry, które można nałożyć na zdjęcie robione telefonem komórkowym zanim trafi ono do sieci. Filtrów jest sporo i na różne sposoby pomagają poprawić jakość zdjęcia. Po nałożeniu filtra możesz udostępnić zdjęcie na swoim koncie instagramowym, ale również na powiązanym koncie na Facebooku,Twiterze, serwisach Flickr, Tumblr czy też Foursquare.
Ale Instagram to także potężne źródło inspiracji! Znajdziesz tam wiele zdjęć polecanych książek, obrazków motywujących, infografik, czy po prostu pięknych fotografii osób zajmujących się tym zawodowo.
Kolekcjonuj pomysły z Pintrestem
Pinterest trudno jednoznacznie zdefiniować czy zaszufladkować jako social media. Na pewno jest jednak źródłem inspiracji!
A oto kilka funkcji, do czego można wykorzystać Pintrest:
Pinterest jako katalog pomysłów
Pinterest to narzędzie do tworzenia wizualnych zakładek, które może Ci odkrywać i zapisywać twórcze pomysły. Znajdziesz w nim przepisy, porady i wszelkiego rodzaju inspiracje pomocne w robieniu planów i wyszukiwaniu rzeczy do kupienia. Z tego też względu, można powiedzieć, że jest przydatny dla zorientowanych na przyszłość, ciekawych świata, aktywnych ludzi. Nie bez powodu, nazywany jest Pinterest wirtualną tablicą korkową, do której przypina się zdjęcia i „karteczki” z różnymi przydatnymi informacjami, pomysłami i rzeczami do zrobienia.
Pinterest jako medium społecznościowe
Pinterest to wizualny serwis społecznościowy, który pomaga ludziom znajdować i w zorganizowany sposób wirtualnie gromadzić wizualne informacje. Tak jak ma to miejsce w przypadku tradycyjnego albumu ze zdjęciami i wycinkami z gazet. W przeciwieństwie do klasycznego albumu ze zdjęciami, Pinterest umożliwia użytkownikom serwisu wzajemne dzielenie się wizualnymi treściami na szeroką skalę. Zachęca do tego i ułatwia to.
Pinterest jako wyszukiwarka internetowa
Pinterest to, pod pewnym względem, media społecznościowe tak jak Facebook czy Google Plus. Jednak jedna jego cecha sprawia, że zamiast do Facebooka, w tym jak działa, bardziej podobny jest do YouTube i wyszukiwarki Google. To coś to możliwość odnajdywania interesujących nas treści, tak jak to się robi w wyszukiwarce internetowej, poprzez wpisywanie słów kluczowych.
W przypadku Pinteresta, wyszukiwane treści są wizualne i mają postać zawierających opisy zdjęć, grafik i filmów wideo zwanych „Pinami” (lub jak ktoś woli „pinezkami”). Piny umieszczane są na tablicach tematycznych.
Pin
- Pin to pojedynczy obrazek z opisem, który widzisz na Pintereście. Ten obrazek możesz załadować z komputera lub zapisać ze stron internetowych. Pin może mieć także formę wideo, pliku audio lub animowanego gifa. Każdy użytkownik może mieć do 100 tysięcy Pinów.
- Każdy Pin jest połączony z oryginalną stroną, na której został umieszczony. Dlatego jeśli chcesz wiedzieć więcej o pomyśle z Pina, który Cię zainteresował wystarczy kliknąć by zostać przekierowanym, na przykład, na stronę z artykułem, który dany temat omawia.
- Pina można zapisać, polubić, wysłać wraz z wiadomością na e-mail znajomej osoby, zacząć obserwować, żeby otrzymywać więcej Pinów od osoby lub tablicy, z której dany Pin pochodzi.
- Pod Pinem są komentarze, które można sobie poczyta lub zostawić swój komentarz. Są także powiązane Piny, które można obejrzeć.
- Każdy Pin musi być przyporządkowany do jakiejś tablicy.
Tablica
- Tak jak na korkowej tablicy na ścianie przypina się pinezkami różne karteczki tak na tej wirtualnej zapisuje się i organizuje w logiczny zbiór Piny. Tablice to takie stworzone przez Ciebie kategorie tematyczne. Każdy użytkownik może mieć maksymalnie 500 tablic.
- Tablice możesz dodawać, edytować, zmieniać ich nazwy, okładki i opisy. Możesz przenosić Piny z jednej tablicy na drugą.
- W Internecie są miliony przeróżnych tablic z ciekawymi rzeczami, które możesz odnaleźć i zacząć obserwować.
- Jeśli chcesz dzielić się pomysłami ze swoją grupą warto utworzyć tzw. tablicę grupową. Musisz wtedy dodać inne osoby jako współtwórców tablicy by wszyscy mogli zacząć umieszczać swoje Piny.
Pinterest: kategorie
Szukając pomysłów czy inspiracji nie musisz od razu wpisywać słów kluczowych. Pinterest wszystkie treści grupuje w kategorie i to tam możesz się najpierw udać. Na polskim Pintereście można znaleźć 36 kategorii.
Co mogą pinnersi?
- zapisywać na własnych tablicach Piny innych użytkowników
- dodawać do nich komentarze
- polubić je (Pinterest planuje wyłączyć tę funkcjonalność, zapowiedź z maja 2017)
- wysłać Pina e-mailem do dowolnej osoby
- udostępnić Pina na Facebooku, Twitterze itd.
- Mogą także obserwować profil lub dowolną tablicę innego użytkownika i współpracować przy tworzeniu tablic grupowych
Praktykuj micro learning na co dzień
Wpis na blogu, tweet, krótki instruktaż na Youtube, nawet komentarz na Facebooku – wszystkie te miniaturowe porcje informacji (i wiele, wiele innych) są potężnym narzędziem edukacyjnym. Powstały dzięki nowym technologiom i bardzo mocno wzbogaciły środowisko uczenia się i w szkole, i w pracy. Nazywa się to micro learningiem (mikronauką).
Tymczasem może to być forma nauki pozwalająca bardzo efekywnie wykorzystać czas na rozwój poprzez możliwość uczenia się w przerwach. Może też być doskonałym motywatorem do podjęcia większego edukacyjnego wyzwania, “przypominajką” szerszego zagadnienia, podsumowaniem dużej porcji nowo przyswojonej wiedzy. Co jednak najważniejsze, dzięki mobilności urządzeń, micro learning pozwala docierać do informacji i dzielić się nimi w trakcie pracy, co umożliwia wymianę wiedzy do tej pory prawie nie wymienialnej – zaszytej w procesach, nawykach i niemal mechanicznych czynnościach.
- Cele: Cele dydaktyczne i strategia ich realizacji
- Motywacja: Umiejętność realizacji celów
- Wyszukiwanie: Pozyskiwanie wiedzy z sieci
- Porządkowanie: Zarządzanie materiałami i informacjami
- Organizowanie: Zarządzanie czasem i nauką online
- Komunikowanie: Komunikacja online
- Praca w grupie: Współpracowanie online
- Społeczności: Systemy społecznościowe w nauce
- Kursy online: Udział w szkoleniach dostępnych w sieci
- Efektywność: Usprawnienie procesu uczenia się online
Zadania dla studenta
- Jeśli nie masz konta na plus.google.com: wejdź tam i je załóż.
- Jeśli masz już konto w systemie Google: po zalogowaniu kliknij ikonkę „Ja+” w lewym górnym rogu interfejsu.
- Stwórz krąg “Do przeczytania” – będziesz do niego dodawać osoby, których postami jesteś zainteresowany.
- Wyszukaj najbardziej inspirujące źródła (ludzi, instytucje). Przykładowe rekomendacje znajdziesz na www.recommendedusers.com.
- Jeśli znajdziesz interesujący profil: zacznij go śledzić klikając przycisk Add to Circles i wybierz krąg “Do przeczytania”.
Jeśli nie będzie Ci się podobać - wypisz się i poszukaj czegoś innego np. stronę blogera, który pisze o interesującym Cię temacie lub jakiegoś eksperta z Twojej dziedziny.
- Jako katalog pomysłów.
- Jako wyszukiwarka internetowa.
- Czy ta aplikacja daje Ci jakąś wartość ? Jeśli tak to jaką?
- Czy warto z niej korzystać, czy będzie to kolejny “złodziej czasu”?
- Czy może Ci się ona przydać w nauce (czegokolwiek)?
- Jak chcesz z niej korzystać w przyszłości (jeśli w ogóle)?
Netografia
- Czy social media mogą być przydatne w nauce?
https://ipro-elearning.com/html/partners/tech/czy_social_media_moga_byc_przydatne_w_nauce.html - Facebook i cechy narzędzi społecznościowych – wykorzystanie w edukacji
http://www.superbelfrzy.edu.pl/edu-refleksje/facebook-i-cechy-narzedzi-spolecznosciowych-wykorzystanie-w-edukacji/ - Nauka przez social media: 11 profili naukowych wartych śledzenia
https://websoul.pl/blog/nauka-przez-social-media-11-profili-naukowych-wartych-sledzenia - Jak uczyć się angielskiego z pomocą social media
http://blog.beatatopolska.pl/jak-uczyc-sie-angielskiego-z-pomoca-social-media/# - Twitter vs. Facebook. Który kanał społecznościowy wybrać?
https://interaktywnie.com/badania-i-megapanel/twitter-vs-facebook-ktory-kanal-spolecznosciowy-wybrac-251988 - Kompleksowy poradnik korzystania z Google+
http://www.marketingowa-moc.pl/jak-korzystac-z-google-plus/ - Co to jest Instagram i jak z niego korzystać? Rzut oka na najpopularniejszą usługę fotograficzno-społecznościową
http://softonet.pl/publikacje/rzuty_okiem/Co.to.jest.Instagram.i.jak.z.niego.korzystac.Rzut.oka.na.najpopularniejsza.usluge.fotograficzno-spolecznosciowa,673 - Pinterest co to jest ?
https://vademecumblogera.pl/2015/04/pinterest-co-to-jest-jak-z-niego-korzystac-i-jak-przygotowac-sympatyczne-piny-przy-uzyciu-pinstamatic.html - Co to jest Pinterest? Jak działa i jak z niego korzystać?
https://zapinteresowani.pl/co-to-jest-pinterest/ - Instagram i Pinterest dla opornych w przykładach
https://startupakademia.pl/2015/02/07/instagram-i-pinterest-dla-opornych-w-przykladach/ - LinkedIn – przewodnik dla początkujących
https://www.whitepress.pl/baza-wiedzy/97/linkedin-%E2%80%93-przewodnik-dla-poczatkujacych - 3 narzędzia, dla których powinieneś korzystać z LinkedIn
https://blog.getresponse.pl/3-narzedzia-linkedin.html - Co to jest Snapchat i jak go używać
http://softonet.pl/publikacje/rzuty_okiem/Co.to.jest.Snapchat.i.jak.go.uzywac-rzut.oka.na.komunikator.internetowy.dla.Ethana.Hunta,521